Ontwikkelorigami

Het teamontwikkelplan ‘even anders’

werkvorm oefening teamontwikkeling ontwikkelplan

Achtergronden CAESAR-model

Elk verbeterproces – en zo ook de samenstelling van een teamontwikkelplan – vraagt om planning. Op basis van onze ervaringen hebben wij een werkvorm ontwikkeld die we hebben gedoopt tot ‘ontwikkelorigami’. De werkvorm en bijbehorende stappen zijn mede gebaseerd op het CAESAR-model, dat verloopt in drie fasen en bestaat uit 6 stappen die hieronder zijn weergegeven.

kernkwaliteit valkuil behulpzaam

Verbetering en ontwikkeling zijn voor elk team doorslaggevend. Darwin schreef ooit al: ‘het zijn niet de sterksten die zullen overleven, maar degene die zich het beste kunnen aanpassen’. Onze interpretatie is: ‘teams die het beste in staat zijn tot ontwikkeling, zijn het meest succesvol’.

De vraag is hoe we verbeteringen en/of innovaties zo goed mogelijk ‘bedenken, bouwen en borgen’. Immers, veel leidinggevenden en teams komen er nog wel aan toe om te bedenken hoe zaken anders geregeld moeten worden. Echter, als het gaat om het daadwerkelijk bouwen oftewel uitwerken van ideeën, dan vervalt men al snel in de dagelijkse drukte. En als het gaat om het borgen van een uitgewerkt idee, dan is een groot deel van het team alweer bezig om de volgende verbetering te bedenken.

Valkuilen in ontwikkeling

Een aantal veel voorkomende valkuilen die wij tegenkomen:

  • Er is geen of onvoldoende noodzaak voor de ontwikkeling ‘het gaat toch goed…?’
  • De voorgenomen ontwikkelstappen staan haaks op andere ontwikkelingen in de organisatie
  • De ‘return on investment’ is beperkt of de stappen hebben te veel tijd nodig
  • Ontwikkelingen en verbeteringen worden niet ingebed in de totale organisatie, teams leren niet van elkaar
  • Er is geen draagvlak binnen het team, anders gezegd, de teamleden zijn onvoldoende betrokken
  • Verbeteringen worden eenmalig gelanceerd (er is geen plan-do-check-act cyclus)
  • Verbeteringen en ontwikkelingen worden niet geborgd (‘we beginnen telkens weer opnieuw’)
  • Ontwikkelprogramma’s worden niet afgemaakt

Opzet ‘ontwikkelorigami’

De vraag is echter hoe we dit alles kunnen voorkomen en hoe we ervoor zorgen dat innovaties en/of verbeteringen daadwerkelijk goed worden ingevoerd. ‘Bezint eer ge begint’. Maar wat zijn dan de vragen die elk team moet kunnen beantwoorden om tot een solide ‘ontwikkelplan’ te komen? Wat zijn de overwegingen die een team moet maken? Welke vragen moeten er binnen het team beantwoord worden om ervoor te zorgen dat ontwikkelingen en verbeteringen ook écht tot een beter resultaat leiden? Zie daar de oplossing: de ontwikkelorigami.

Instructie voor het gebruik

Doorloop de volgende stappen:

  • Print het werkblad ‘ontwikkelorigami’ dubbelzijdig op A3 formaat. Let op: het is de juist de bedoeling dat de tweede pagina (de achterzijde) ‘op z’n kop’ staat.
  • Vouw het werkblad:
    • Start door stap 5 (aan de onderkant van het A3) langs de stippellijn naar achteren ‘weg’ te vouwen. Je ziet nu alleen nog stap 1, 2 en 3.
    • Vouw vervolgens, ook stap 3 naar achteren ‘weg’. Je ziet nu alleen nog stap 1 en 2. Er liggen nu 3 lagen papier op elkaar.
    • Vouw tot slot stap 1 aan de bovenkant ‘weg’, als het ware om die andere 3 lagen heen.
  • Werk tijdens een teamsessie of werkoverleg. Bij voorkeur in kleine (sub)groepen van 3-4 personen.
  • Begin bij stap 1, beantwoord de vragen en volg de instructies voor het ‘omdraaien’ of ‘openklappen’ van het werkblad.
  • Uiteindelijk heb je op de achterzijde een mooi overzicht van ‘jullie koers in ontwikkeling’

Download het werkblad ‘ontwikkelorigami’

Loading